สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จังหวัดตาก
 
ข้อมูลภูมิปัญญาชุมชน
ประเภทภูมิปัญญา ชื่อ - นามสกุล บ้านเลขที่ ประโยชน์ต่อชุมชน
หมอสมุนไพร นางเภา พันธ์พืช หมู่ที่ 3 ตำบลเกาะตะเภา อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก เป็นผู้ถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านการแพทย์แผนไทย ประกอบอาชีพในการปรุงยา แผนโบราณขาย โดยใช้สมุนไพรต่างๆ ที่มีในท้องถิ่น เช่น ตะไคร้ มะขาม มะกรูด ขิง ฯลฯ บางชนิดที่ไม่มีในท้องถิ่นก็หาซื้อจากร้านขายยาแผนโบราณ เพื่อให้ส่วนผสม ต่างๆ ครบถ้วนตามสูตรที่กำหนดไว้ในแต่ละชนิด ซึ่งได้รับการถ่ายทอดจากบรรพบุรุษมาเป็นเวลาช้านาน ยาสมุนไพรที่ทำจำหน่ายมี ทั้งหมด 5 ชนิดด้วยกัน คือยาประสะภัย ยาประจุธาตุ ผลมะตูมผง ยาแก้ลม 500 ริดสีดวง 500 จำพวก ยาแต่ละชนิดนั้นส่วนใหญ่จะผสมด้วยน้ำผึง น้ำตาลต้น น้ำตาลทรายแดง จึงทำให้มีรสหวาน รับประทานง่ายได้ทำจำหน่ายทั้งในจังหวัดและต่างจังหวัด ในราคาย่อมเยา โดยไม่มุ่งหวังกำไรมากนัก หวังเพียงเพื่อให้ความช่วยเหลือกับคนชราและผู้เจ็บป่วยเล็กน้อยโดยทั่วไป
หมอเป่า นายเทา วงษ์ฟู บ้านเลขที่ 35 หมู่ที่ 3 ตำบลเกาะตะเภา อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก เป็นผู้ถ่ายทอดภูมิปัญญาทางด้านภาษาล้านนา โดยการศึกษาเล่าเรียนจาก พระสุทธิ ธงสั้น (พระวัดศรีค้ำ) ขณะที่บวชเป็นสามเณรที่วัดศรีค้ำ ด้วยความรักและความเพียรพยายามจึงทำให้มีความรู้แตกฉานในเรื่องภาษาลานนา จนสามารถอ่านออกเขียนได้ อ่านคัมภีร์และเทศน์ให้คนฟังได้อย่างถูกต้องคล่องแคล่ว อีกทั้งยังใช้ความรู้ความสามารถทางด้านภาษาลานนาศึกษาตำรา คาถาต่างๆ จนได้รับการยอมรับจากชุมชนในท้องถิ่นเป็นหมอโบราณ เสกเป่าทางด้านคาถาอาคมต่างๆ ปรุงยาหม้อสมุนไพรเพื่อรักษาโรคต่างๆ ได้เช่น มะเร็ง ปวดหลัง มดลูกอักเสบ ฯลฯ ในเรื่องพิธีกรรมของงานศพ เช่น ทำพิธีเบิกคาน เบิกโลง การเสกเป่าน้ำมนต์ต่าง ๆ ตั้งแต่ หมู่ที่ 1-10 ตำบลเกาะตะเภา ทางด้านความเชื่อเกี่ยวกับถูกผีเข้า ผีทัก เช่น ผีโป่ง ผีกะ ผีพราย ฯลฯ ก็จะใช้พิธีเสกเป่า โดยการตั้งขัน ซึ่งจะมีทั้งขันเล็ก และขันใหญ่ ขันเล็กประกอบด้วยเงิน 12 บาท บุหรี่ 1 ซอง ขันใหญ่ประกอบด้วยเงิน 32 บาท ใบพลู 32 ใบ หมาก 32 แว่น ข้าวสารประมาณครึ่งกระป๋อง เทียนเล่มบาท 1 ครู เล่มเฟื้อง 1 คู่ แล้วนำมาปลุกเสกไหว้ครู ใช้ไพร (ปูเลย) มาเหลาให้แหลมเพื่อใช้ขีดตัวผู้ป่วยจะออกมาเป็นสีต่างๆ ให้เห็นจึงจะทราบว่าผู้นั้นถูกผีอะไรเข้า เช่น ผีบ้านจะสีขาว ผีกะสีแดง ผีพรายสีเหลือง ผีกะยักษ์สีดำ ผีอารักษ์ ผีตายโหงสีเขียว แล้วนำน้ำมนต์ให้ผู้ป่วยดื่มและเทราดไปทั้งตัวผู้ป่วยก็ค่อยๆหายไปได้

ข้อมูลผู้รู้ ผู้มีประสบการณ์ด้านศิลปหัตถกรรมพื้นบ้าน
ที่ ชื่อ-สกุล อายุ บ้านเลขที่ กิจกรรมความชำนาญ

ข้อมูลปราชญ์ชุมชน
ที่ ชื่อ-สกุล อายุ บ้านเลขที่ กิจกรรมความชำนาญ

ข้อมูลผู้นำทางความคิด และส่งเสริมการพัฒนาหมู่บ้าน
ที่ ชื่อ-สกุล อายุ บ้านเลขที่ ลักษณะเด่น


 
สงวนลิขสิทธิ์ @ 2013 สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดตาก.
Powered by : Admin, http://tak.nfe.go.th จำนวนผู้เข้าชม