เดือน |
ชื่อวัฒนธรรม ประเพณี |
ลักษณะวัฒนธรรม ประเพณี |
มกราคม |
มัดมือปีใหม่ |
มีการเรียกลูกหลานกลับมามัดมือเพื่อเรียกขวัญ ขอพรจากผู้ใหญ่ |
กุมภาพันธ์ |
แต่งงาน |
มีการขอหนุ่มที่มีอยู่ในหมู่บ้านหรือทางผู้ใหญ่ทาบทามจากผู้ใหญ่จึงมีการแต่งงานตามประเพณีของชนเผ่า |
มีนาคม |
แต่งงาน |
มีการขอหนุ่มที่มีอยู่ในหมู่บ้านหรือทางผู้ใหญ่ทาบทามจากผู้ใหญ่จึงมีการแต่งงานตามประเพณีของชนเผ่า |
|
สงกรานต์ |
มีการเรียกลูกหลานกลับมามัดมือเพื่อเรียกขวัญ ขอพรจากผู้ใหญ่ การรดน้ำดำหัวผู้เฒ่าผู้แก่ |
พฤษภาคม |
ประเพณีขอเจ้าป่าเจ้าเขาในการปลูกข้าวไร่ ข้าวนา |
มีการไปปลูกข้าวที่ไร่ ที่นา โดยการปลูกข้าวก่อน 7 กอ (ข้าวนา) 7 หลุม (ปลูกข้าวไร่) |
มิถุนายน |
การเลี้ยงผีไร่ผีนา |
มีการจัดไก่ 2 ตัว เหล้า 2 ขวด และเครื่องเส้นไหว้ต่างๆ |
กรกฏาคม |
การเลี้ยงผีไร่ผีนา |
มีการจัดไก่ 2 ตัว เหล้า 2 ขวด และเครื่องเส้นไหว้ต่างๆ |
สิงหาคม |
การมัดมือ(ลาขุ) |
มีการจัดเตรียมอาหารคาว อาหารหวานและฝ้ายสำหรับการมัดมือ มีการจัดกิจกรรมตามประเพณีทุกบ้าน |
กันยายน |
การมัดมือ(ลาขุ) |
มีการจัดเตรียมอาหารคาว อาหารหวานและฝ้ายสำหรับการมัดมือ มีการจัดกิจกรรมตามประเพณีทุกบ้าน |
ตุลาคม |
การมัดมือ(ลาขุ) |
มีการจัดเตรียมอาหารคาว อาหารหวานและฝ้ายสำหรับการมัดมือ มีการจัดกิจกรรมตามประเพณีทุกบ้าน |
พฤศจิกายน |
การลงแขกเกี่ยวข้าว |
จัดกิจกรรมการลงแขกเกี่ยวข้าวมีการเป่าเขาควายเพื่อหมายถึงการเริ่มเกี่ยวข้าวไร่ |
ธันวาคม |
การกินข้าวใหม่ |
มีการเอาข้าวใหม่ออกจากยุงข้าวมาตำซ้อมมือแล้วนำไปหุงให้สุก และหาสัตว์น้ำในแหล่งน้ำที่อยู่ใกล้เช่น กุ้ง หอย ปู ปลา เพื่อมากินกับข้าวใหม่ในครอบครัว |
เมษายน |
สงกรานต์ |
มีการเรียกลูกหลานกลับมามัดมือเพื่อเรียกขวัญ ขอพรจากผู้ใหญ่ การรดน้ำดำหัวผู้เฒ่าผู้แก่ |
เดือน |
การทำงาน |
ลักษณะของการทำงาน |
มกราคม |
๑.ออกไปรับจ้างนอกภาคการเกษตร
๒.ชาวบ้านเริ่มถางป่าทำไร่
|
๑.เสร็จจากการทำไร่ทำนา ชาวบ้านส่วนหนึ่งออกไปรับจ้างในเมือง
๒.ชาวบ้านเริ่มถางป่าทำไร่เพื่อรอการเผาในอีก ๒ เดือน
|
กุมภาพันธ์ |
๑.ออกไปรับจ้างนอกภาคการเกษตร
๒.ชาวบ้านเริ่มถางป่าทำไร่
|
๑.เสร็จจากการทำไร่ทำนา ชาวบ้านส่วนหนึ่งออกไปรับจ้างในเมือง
๒.ชาวบ้านเริ่มถางป่าทำไร่เพื่อรอการเผาในอีก ๒ เดือน
|
มีนาคม |
๑.ออกไปรับจ้างนอกภาคการเกษตร
๒.มีการทอผ้าส่งร้านภูฟ้าสำหรับกลุ่มทอผ้าบ้านตะพิโจ
๓.ชาวบ้านเริ่มเผาไร่
|
๑.เสร็จจากการทำไร่ทำนา ชาวบ้านส่วนหนึ่งออกไปรับจ้างในเมือง
๒.มีการทอผ้าส่งร้านภูฟ้าสำหรับกลุ่มทอผ้าบ้านตะพิโจมีการส่งสินค้าให้ร้านภูฟ้าทุก ๓ เดือน
๓.ชาวบ้านเริ่มเผาไร่และเก็บเศษไม้ในไร่
|
เมษายน |
๑.ออกไปรับจ้างนอกภาคการเกษตร
๒.มีการทอผ้าส่งร้านภูฟ้าสำหรับกลุ่มทอผ้าบ้านตะพิโจ
๓.ชาวบ้านเริ่มเผาไร่
|
๑.เสร็จจากการทำไร่ทำนา ชาวบ้านส่วนหนึ่งออกไปรับจ้างในเมือง
๒.มีการทอผ้าส่งร้านภูฟ้าสำหรับกลุ่มทอผ้าบ้านตะพิโจมีการส่งสินค้าให้ร้านภูฟ้าทุก ๓ เดือน
๓.ชาวบ้านเริ่มเผาไร่และเก็บเศษไม้ในไร่
|
พฤษภาคม |
ปลูกข้าวในไร่ |
มีการเริ่มปลูกข้าวในไร่ |
มิถุนายน |
๑.เริ่มมีการหว่านต้นกล้าในนา |
๑.เริ่มมีการหว่านต้นกล้าในนาเพื่อรอการปลูกในอีก ๑ เดือน |
กรกฏาคม |
๑.เริ่มมีการดำนาปลูกข้าว |
๑.เริ่มมีการดำนาปลูกข้าว |
สิงหาคม |
ถางหญ้าในไร่ ซ่อมแซมกล้าที่โดนแมลงกัดกิน |
ถางหญ้าในไร่ ซ่อมแซมกล้าที่โดนแมลงกัดกิน |
กันยายน |
ถางหญ้าในไร่ ซ่อมแซมต้นกล้าที่โดนแมลงทำลาย |
ถางหญ้าในไร่ ซ่อมแซมต้นกล้าที่โดนแมลงทำลาย |
ตุลาคม |
ถางหญ้าในไร่นา ใส่ปุ๋ยในไร่นา |
ถางหญ้าในไร่นา ใส่ปุ๋ยในไร่นา |
พฤศจิกายน |
เก็บเกี่ยวผลผลิต |
เริ่มเก็บเกี่ยวผลผลิต ไปเอาแรงกัน |
ธันวาคม |
เก็บเกี่ยวผลผลิต |
เริ่มเก็บเกี่ยวผลผลิต ไปเอาแรงกัน |
เดือน |
เหตุการณ์ / ปรากฎการณ์ |
ลักษณะของปรากฎการณ์/ผลกระทบ |
มกราคม |
1. โรคอหิวาไก่ (โรคขี้ขาว) |
1. ไก่มีอาการเฉา ขี้ขาว หน้าบวม ไก่ตาย |
กุมภาพันธ์ |
อากาศมีการเปลี่ยนแปลง |
เกิดโรคหวัดมีน้ำมูกไหล เจ็บคอในหมู่บ้าน โดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก |
มีนาคม |
เกิดภัยแล้ง
|
ระดับน้ำในลำห้วย....เริ่มลดลง..ต้องหมั่นดูแลต้นน้ำประปาชุมชน |
เมษายน |
1. ไฟป่า
2. เกิดพายุฤดูร้อน
|
1. มีการเผาไร่เพื่อทำการปลูกข้าวไร่
2. ทำให้ต้นไม้ใม้ในป่าหักล้ม หรือระหว่างทางบางครั้งอาจเกิดเหตุอันตรายถึงชีวิตได้
|
พฤษภาคม |
1. เริ่มเข้าฤดูฝน
|
1. ฝนตกทำให้ดินเริ่มเกิดความชุ่มชื้น มีเศษใบไม้ไหลลงมาในหมู่บ้านบางครั้งอาจเกิดเหตุอันตราย
2.มีการปลูกข้าวไร่
|
มิถุนายน |
2. เริ่มมีของป่า (หน่อไม้) มากขึ้น |
1. ชาวบ้านเริ่มเก็บหาของป่า (หน่อไม้) ไว้บริโภค
|
กรกฏาคม |
1. ฝนตกหนัก |
1. พื้นที่การเกษตรมีความชุ่มชื้น
2. ชาวบ้านเริ่มไถหว่านนาปี
3. มีการดายหญ้าในข้าวไร่
4.น้ำป่าไหลหลาก
|
สิงหาคม |
.ฤดูฝน
|
1. พื้นที่การเกษตรมีความชุ่มชื้น
2. ชาวบ้านทำนาปี
3. มีการเลี้ยงผีไร่ผีนา
|
กันยายน |
5. เก็บผักในไร่ข้าว |
เก็บพืชผักในไร่ข้าวมาประกอบอาหาร |
ตุลาคม |
1. เห็ดไข่ห่าน ไข่เหลืองออก |
1.ชาวบ้านเริ่มมีรายได้จากการขายเห็ดไข่ห่าน ไข่เหลือง |
พฤศจิกายน |
เริ่มเข้าฤดูหนาว
|
1.อากาศเริ่มเปลี่ยนแปลง เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจโดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก ผู้สูงอายุ
2.เก็บเกี่ยวข้าวไร่
|
ธันวาคม |
อากาศมีความหนาวเย็น
|
1.ชาวบ้านเริ่มเกี่ยวข้าวนาปี
2.แบกข้าวไร่จากไร่มาใส่ในยุ้งฉางข้าว
|
มกราคม |
ว่างจากงานประจำ |
1.รับจ้างนอกภาคการเกษตร
2.รับจ้างตีมีด เคียวเกี่ยวข้าว
3.จักสาน
4.ทอผ้า
5.เลี้ยงสัตว์ |