เดือน |
ชื่อวัฒนธรรม ประเพณี |
ลักษณะวัฒนธรรม ประเพณี |
มกราคม |
มัดมือปีใหม่ |
มีการเรียกลูกหลานกลับมามัดมือเพื่อเรียกขวัญ ขอพรจากผู้ใหญ่
|
กุมภาพันธ์ |
แต่งงาน |
มีการขอหนุ่มที่มีอยู่ในหมู่บ้านหรือทางผู้ใหญ่ทาบทามจากผู้ใหญ่จึงมีการแต่งงานตามประเพณีของชนเผ่า
|
เมษายน |
สงกรานต์ |
มีการเรียกลูกหลานกลับมามัดมือเพื่อเรียกขวัญ ขอพรจากผู้ใหญ่ การรดน้ำดำหัวผู้เฒ่าผู้แก่
|
พฤษภาคม |
ประเพณีขอเจ้าป่าเจ้าเขาในการปลูกข้าวไร่ ข้าวนา |
มีการไปปลูกข้าวที่ไร่ ที่นา โดยการปลูกข้าวก่อน 7 กอ (ข้าวนา) 7 หลุม (ปลูกข้าวไร่)
|
กรกฏาคม |
การเลี้ยงผีไร่ผีนา |
มีการจัดไก่ 2 ตัว เหล้า 2 ขวด และเครื่องเส้นไหว้ต่างๆ
|
สิงหาคม |
การมัดมือ(ลาขุ) |
มีการจัดเตรียมอาหารคาว อาหารหวานและฝ้ายสำหรับการมัดมือ มีการจัดกิจกรรมตามประเพณีทุกบ้าน
|
พฤศจิกายน |
การลงแขกเกี่ยวข้าว |
จัดกิจกรรมการลงแขกเกี่ยวข้าวมีการเป่าเขาควายเพื่อหมายถึงการเริ่มเกี่ยวข้าวไร่
|
ธันวาคม |
การกินข้าวใหม่ |
มีการเอาข้าวใหม่ออกจากยุงข้าวมาตำซ้อมมือแล้วนำไปหุงให้สุก และหาสัตว์น้ำในแหล่งน้ำที่อยู่ใกล้เช่น กุ้ง หอย ปู ปลา เพื่อมากินกับข้าวใหม่ในครอบครัว
|
เดือน |
เหตุการณ์ / ปรากฎการณ์ |
ลักษณะของปรากฎการณ์/ผลกระทบ |
มกราคม |
1. โรคอหิวาต์ไก่ (โรคขี้ขาว) |
1. ไก่มีอาการเฉา ขี้ขาว หน้าบวม ไก่ตาย |
กุมภาพันธ์ |
อากาศมีการเปลี่ยนแปลง |
เกิดโรคหวัดมีน้ำมูกไหล เจ็บคอในหมู่บ้าน โดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก
|
มีนาคม |
เกิดภัยแล้ง
|
ระดับน้ำในลำห้วย....เริ่มลดลง..ต้องหมั่นดูแลต้นน้ำประปาชุมชน
|
เมษายน |
1. ไฟป่า
2. เกิดพายุฤดูร้อน
|
1. มีการเผาไร่เพื่อทำการปลูกข้าวไร่
2. ทำให้ต้นไม้ใม้ในป่าหักล้ม หรือระหว่างทางบางครั้งอาจเกิดเหตุอันตรายถึงชีวิตได้
|
พฤษภาคม |
1. เริ่มเข้าฤดูฝน
|
1. ฝนตกทำให้ดินเริ่มเกิดความชุ่มชื้น มีเศษใบไม้ไหลลงมาในหมู่บ้านบางครั้งอาจเกิดเหตุอันตราย
2.มีการปลูกข้าวไร่
|
มิถุนายน |
2. เริ่มมีของป่า (หน่อไม้) มากขึ้น |
2. ชาวบ้านเริ่มเก็บหาของป่า (หน่อไม้) ไว้บริโภค
|
กรกฏาคม |
3. ฝนตกหนัก |
1. พื้นที่การเกษตรมีความชุ่มชื้น
2. ชาวบ้านเริ่มไถหว่านนาปี
3. มีการดายหญ้าในข้าวไร่
4.น้ำป่าไหลหลาก
|
สิงหาคม |
4.ฤดูฝน
|
1. พื้นที่การเกษตรมีความชุ่มชื้น
2. ชาวบ้านทำนาปี
3. มีการเลี้ยงผีไร่ผีนา
|
กันยายน |
5. เก็บผักในไร่ข้าว |
เก็บพืชผักในไร่ข้าวมาประกอบอาหาร
|
ตุลาคม |
1. เห็ดไข่ห่าน ไข่เหลืองออก
|
1. ชาวบ้านเริ่มมีรายได้จากการขายเห็ดไข่ห่าน ไข่เหลือง |
พฤศจิกายน |
เริ่มเข้าฤดูหนาว
|
1ใอากาศเริ่มเปลี่ยนแปลง เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจโดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก ผู้สูงอายุ
2.เก็บเกี่ยวข้าวไร่
|
ธันวาคม |
อากาศมีความหนาวเย็น
|
1.ชาวบ้านเริ่มเกี่ยวข้าวนาปี
2.แบกข้าวไร่จากไร่มาใส่ในยุ้งฉางข้าว
|