สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จังหวัดตาก
 
วัฒนธรรมประเพณีของชุมชนในรอบ 1 ปี
เดือน ชื่อวัฒนธรรม ประเพณี ลักษณะวัฒนธรรม ประเพณี
มกราคม -บุญปีใหม่ (จี้จือฮิซอโค๊ะ) -บุญข้าวเปลือก (หม่าบุ๊บือซอ) -ชาวบ้านจะเชิญคนแก่คนเฒ่าที่เคารพนับถือในหมู่บ้านมาที่บ้านและมัดมือให้กับสมาชิกในครอบครัวทุกคนโดยเริ่มมัดมือจากคนสุดท้องก่อนและพ่อเป็นคนสุดท้ายที่จะมัดเพื่อให้มีชีวิตอยู่ดีมีสุขตลอดปีใหม่และจะมีการเลี้ยงข้าวปลาอาหารสำหรับคนแก่คนเฒ่าที่เชิญมาด้วยการฆ่าหมูหรือไก่ที่เลี้ยงไว้ -ชาวบ้านที่นับถือศาสนาพุทธจะนำข้าวเปลือกที่เก็บเกี่ยวได้ไปทำบุญวัดใกล้บ้านและก็จะมีอาหารอย่างอื่นที่มีเช่น พริก เกลือ หมาก พลู น้ำผึ้ง ข้าวสาร ก็จะนำไปทำบุญด้วยเพื่อจะได้มีกินทั้งชาตินี้และชาติหน้า
กุมภาพันธ์ ประเพณีแต่งงาน (ออหมุ) -ช่วงเดือนนี้จะเป็นช่วงที่มีการแต่งงานเยอะเพราะว่างจากการทำนาทำไร่
มีนาคม ประเพณีแต่งงาน (ออหมุ) -ช่วงเดือนนี้จะเป็นช่วงที่มีการแต่งงานเยอะเพราะว่างจากการทำนาทำไร่
เมษายน ประเพณีสงกรานต์ (ตาลาคา) -ประเพณีลูกหลานอยู่ที่อื่นก็จะกลับมาและนำของกินของใช้และน้ำส้มป่อยไปดำหัวและขอพรจากปู่ ย่า ตา ยายผู้สูงอายุในหหมู่บ้านที่เรานับถือ
กรกฏาคม -เลี้ยงผีข้าวเขียว (ข้าวนาข้าวไร่) -แห่เทียนเข้าพรรษา -ชาวบ้านจะนำหมู ไก่ และเหล้า หรือบางบ้านก็ใช้แต่ขนมหวานไม่มีเหล้าไปเลี้ยงตามที่ไร่ นาของตนเองมีความเชื่อว่าเพื่อให้ผีนา ผีไร่ดูแลข้าวให้จะทำให้ได้ผลผลิตดี -ก่อนวันเข้าพรรษาชาวบ้านในหมู่บ้านร่วมกับหน่วยงานต่างๆ นำเทียนจำนำพรรษามาถวายที่วัดใกล้ชุมชน เมื่อถึงวันเข้าพรรษาจะมีการตักบาตรทำบุญ พุทธศาสนิกชนจะมาพัฒนาวัดและจำพรรษา
สิงหาคม วันแม่แห่งชาติ จัดพระบรมฉายาลักษณ์และสมุดลงนามถวายพระพร เพื่อให้ประชาชนในหมู่บ้านได้มาร่วมลงนามถวายพระพรสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์พระบรมราชินีนาถ เนื่องในวันแม่แห่งชาติ
กันยายน มัดมือเดือน 8 (จี้จือฮิซอลาขุ), (จือมื้อลาขุ) -คล้ายกับบุญปีใหม่คือเชิญคนแก่คนเฒ่าที่เคารพนับถือในหมู่บ้านทุกคนมาที่บ้านและมัดมือให้กับสมาชิกในครอบครัวทุกคนโดยเริ่มมัดมือจากคนสุดท้องก่อนและพ่อเป็นคนสุดท้ายเพื่อให้มีชีวิตอยู่ดีมีสุขตลอดปีใหม่และจะมีการเลี้ยงข้าวปลาอาหารสำหรับคนแก่คนเฒ่าที่เชิญมาด้วยการฆ่าหมูหรือไก่ที่เลี้ยงไว้
ตุลาคม ทำบุญออกพรรษา ชาวบ้านจะร่วมกันนำข้าวสารอาหารแห้ง ของใช้ที่จำเป็นมาถวายทานและทำบุญทอดผ้าป่าร่วมกับหน่วยงานข้างล่างที่วัด เพื่อบูรณะซ่อมแซมวัดในวันออกพรรษา
พฤศจิกายน ลอยกระทง จัดกิจกรรมลอยกระทงในหมู่บ้านบริเวณลำห้วยวัว
ธันวาคม วันพ่อแห่งชาติ จัดพระบรมฉายาลักษณ์และสมุดลงนามถวายพระพร เพื่อให้ประชาชนในหมู่บ้านได้มาร่วมลงนามถวายพระพรพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวันพ่อแห่งชาติ

ปฏิทินฤดูกาล ด้านอาชีพของชุมชน
เดือน การทำงาน ลักษณะของการทำงาน
มกราคม -ชาวบ้านเอาแรงไปสร้างบ้านช่วยกัน -ผักฮากออก /ฟันไร่ -ชาวบ้านที่จะสร้างบ้าน ซ่อมแซมบ้านจะเอาแรงเพื่อนบ้านไปช่วยกันก่อสร้างบ้าน -ชาวบ้านไปหาเก็บผักฮากมากินและขาย/ชาวบ้านบางส่วนเริ่มฟันไร่เตรียมใส่ข้าวไร่และข้าวโพด
กุมภาพันธ์ -อากาศมีการเปลี่ยนแปลง -มะปรางป่าออก/ชาวบ้านไปตีผึ้ง -เกิดโรคหวัดในหมู่บ้าน โดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก -คนที่ว่างจากงานสาวๆจะไปหาเก็บมะปรางป่า(กวยซะ)มากิน/ผู้ชายเดินป่าหารังผึ้งและทำเครื่องหมายจองไว้ปลายเดือนก็จะไปตีผึ้ง
มีนาคม -เกิดภัยแล้ง -ฟันไร่/ตีผึ้ง/เผาไร่ -ระดับน้ำในแม่น้ำ....เริ่มลดลง ไม่สามารถสูบน้ำเข้าพื้นที่การเกษตรได้ -ชาวบ้านบางส่วนที่ฟันไร่ยังไม่เสร็จก็ฟันไร่ เตรียมใส่ข้าวไร่และข้าวโพด/คนที่จองผึ้งไว้ก็จะไปตีผึ้ง/เริ่มเผาไร่ที่ฟันไว้
เมษายน -เกิดภัยแล้ง -ฟันไร่/ตีผึ้ง/เผาไร่ -ระดับน้ำในแม่น้ำ....เริ่มลดลง ไม่สามารถสูบน้ำเข้าพื้นที่การเกษตรได้ -ชาวบ้านบางส่วนที่ฟันไร่ยังไม่เสร็จก็ฟันไร่ เตรียมใส่ข้าวไร่และข้าวโพด/คนที่จองผึ้งไว้ก็จะไปตีผึ้ง/เริ่มเผาไร่ที่ฟันไว้
พฤษภาคม -เริ่มเข้าฤดูฝน/ใส่ข้าวไร่ -หน่อไม้ตามไร่เริ่มออก -ฝนตกทำให้ดินเริ่มเกิดความชุ่มชื้นชาวบ้านบางส่วนเริ่มเอาแรงเพื่อนบ้านไปใส่ข้าวไร่ -ชาวบ้านเก็บหน่อไม้ตามไร่มาทำกิน
มิถุนายน -หน่อไม้ซาง/เห็ดผึ้งเริ่มออก -ใส่ข้าวไร่/ปลูกข้าวโพด/ไถนาปี -ชาวบ้านหาขุดหน่อไม้ซางผึ้งไว้กินและขาย เป็นรายได้ -ชาวบ้านปลูกข้าวโพด/ใส่ข้าวไร่/ไถนาปี
กรกฏาคม ฤดูฝน/ชาวบ้านขายหน่อไม้หก -พื้นที่การเกษตรมีความชุ่มชื้น -ชาวบ้านเริ่มไถหว่านนาปี -ชาวบ้านปลูกข้าวโพด/ใส่ข้าวไร่/ไถนาปี
สิงหาคม ฤดูฝน/ชาวบ้านขายหน่อไม้หก -พื้นที่การเกษตรมีความชุ่มชื้น -ชาวบ้านทำนาปี -ชาวบ้านปลูกข้าวโพด/ใส่ข้าวไร่/ไถนาปี
กันยายน หน่อไม้ไร่ออก/เห็ดโคนออก ชาวบ้านขุดหน่อไม้ไร่มากินและขายและถนอมไว้กินหน้าแล้งเก็บเห็ดโคนเพื่อบริโภค
ตุลาคม ผักที่ปลูกในไร่เริ่มออกผลผลิตเช่นมะเขือ แตงกวา ผักกาดขม พริกกะเหรี่ยง ผักอิหลึง ฟักทองถั่วฝักยาว แตงไทย ชาวบ้านเริ่มมีเก็บผลผลิตในไร่มากินและให้ครูที่ศศช.
พฤศจิกายน - เริ่มเข้าฤดูหนาว/เกี่ยวข้าว/ตีข้าว/ขนข้าวไร่ -อากาศเริ่มเปลี่ยนแปลง เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจโดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก/ชาวบ้านเริ่มเกี่ยวข้าวตากไว้ มัดข้าว ตีข้าว และขนข้าวที่ได้มาเก็บไว้ที่บ้าน
ธันวาคม -อากาศมีความหนาวเย็น/ตีข้าว/ขนข้าวไร่ /เกี่ยวข้าวนา -ไก่เริ่มเกิดโรคระบาด -ตีข้าว และขนข้าวที่ได้มาเก็บไว้ที่บ้าน /ชาวบ้านเริ่มเกี่ยวข้าวนาปี

ปฏิทินฤดูกาลของหมู่บ้าน
เดือน เหตุการณ์ / ปรากฎการณ์ ลักษณะของปรากฎการณ์/ผลกระทบ
มกราคม เป็นฤดูหนาวช่วงเช้าจะมีหมอกมากและมีอากาศหนาวมากในช่วงบ่ายจนถึงสายๆ เป็นฤดูหนาวช่วงเช้าจะมีหมกหนามากและอากาศหนาวมากในช่วงบ่ายจนถึงสายๆ ชาวบ้านจะผิงไฟเพื่อคลายความหนาว
กุมภาพันธ์ เป็นฤดูหนาวช่วงเช้าจะมีหมกหนามากและอากาศหนาวมากในช่วงบ่ายจนถึงสาย ช่วงเที่ยงวันค่อนข้างจะร้อน เป็นฤดูหนาวช่วงเช้าจะมีหมกหนามากและอากาศหนาวมากในช่วงบ่ายจนถึงสาย ช่วงเที่ยงวันค่อนข้างจะร้อน ชาวบ้านสวนใหญ่จะพากันไปจับจองพื้นที่ไร่ข้าวเพื่อเตรียมถาง และทำแนวกันไฟ
มีนาคม
เมษายน เป็นเดือนที่ร้อนมากและส่วนใหญ่ชาวบ้านก็จะเตรียมเผาไร่ และเตรียมเมล็ดพันธุ์ในการเพาะปลูก เป็นเดือนที่ร้อนมากและส่วนใหญ่ชาวบ้านก็จะไปเยี่ยมญาติ หาและเตรียมเมล็ดพันธุ์ในการเพาะปลูกจากญาติและเพื่อนบ้าน
พฤษภาคม ฝนเริ่มตกและชาวบ้านเริ่มเตรียมพื้นที่การเกษตรและเตรียมปลูกข้าวไร่ ฝนเริ่มตกและชาวบ้านเริ่มเตรียมพื้นที่การเกษตรและปลูกข้าวไร่ ผักต่างๆ และช่วยกันลงแขกปลูกข้าวไร่
พฤษภาคม ฝนเริ่มตกและชาวบ้านเริ่มเตรียมพื้นที่การเกษตรและเตรียมปลูกข้าวไร่ ฝนเริ่มตกและชาวบ้านเริ่มเตรียมพื้นที่การเกษตรและปลูกข้าวไร่ ผักต่างๆ และช่วยกันลงแขกปลูกข้าวไร่
มิถุนายน
กรกฏาคม ฝนตกชุกชาวบ้านส่วนใหญ่ก็จะถางหญ้าในข้าวไร่ ฝนตกชุกชาวบ้านส่วนใหญ่ก็จะถางหญ้าในข้าวไร่ และหาผักในป่ามาเป็นอาหาร
สิงหาคม ฝนตกชุกชาวบ้านส่วนใหญ่ก็จะทำกิจกรรมร่วมกันในชุมชน ฝนตกชุกชาวบ้านส่วนใหญ่ก็จะทำกิจกรรมร่วมกันในชุมชน เช่น มัดมือลาขุ และเลี้ยงผีไร่ เป็นต้น
กันยายน
ตุลาคม ฝนบางลงและเริ่มต้นฤดูหนาว ฝนบางลงและเริ่มต้นฤดูหนาวข้าวไนไร่เริ่มเหลือง และมีการเกี่ยวข้าว มีการลงแขกช่วยกันเกี่ยวข้าว
พฤศจิกายน
ธันวาคม อากาศหนาวมากขึ้น ชาวบ้านเก็บผลผลิตมาบ้าน อากาศหนาวมากขึ้น ชาวบ้านเริ่มตีข้าวและแกกลับมาบ้าน เพื่อมาใส่ยุ้งฉาง และทำพิธีกรรมต่อไป


 
สงวนลิขสิทธิ์ @ 2013 สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดตาก.
Powered by : Admin, http://tak.nfe.go.th จำนวนผู้เข้าชม